Tajemnicze mauzoleum i mroczny cmentarz górników ukryty w żarskim Zielonym Lesie. Kto i dla kogo zbudował te monumentalne budowle?

Może za mało się przykładałam, a może musiałam przejść albo przejechać odpowiednią ilość kilometrów, żeby w końcu natrafić na schowane w lesie mauzoleum, zbudowane przez jego właściciela ponad 100 lat temu.

Zielony Las i okolice są nierozerwalnie związane z wydobyciem węgla brunatnego oraz towarzyszących jego pokładom iłów ceramicznych, które trwało od drugiej połowy XIX wieku do lat 60. XX wieku. Charakterystyczną cechą tego zagłębia było stosowanie metody głębinowej (podziemnej) zamiast odkrywkowej, która jest typowa dla tej gałęzi górnictwa.

Odkryj tajemnice Lubuskiego:

Górnictwo sprzyjało oczywiście rozwojowi przemysłu, który na tych terenach rozkwitł i rozwijał się naprawdę w zawrotnym tempie. Kopalnie rosły jak grzyby po deszczu, a towarzyszące im zakłady ceramiczne i cegielnie zatrudniały okolicznych mieszkańców.
Pomiędzy Kunicami, które wtedy były samodzielną miejscowością i Łazem w lesie powstała nawet elektrownia Łoza, która została uruchomiona w latach 90. XIX wieku.

Wytwarzana tutaj energia elektryczna służyła m.in. do napędzania pomp odwadniających pobliską kopalnię Henryk oraz do zasilania kolei wąskotorowej służącej do transportu węgla, górników oraz mieszkańców okolicznych wsi.

I właśnie w pobliżu tej elektrowni znajduje się miejsce określane jako mauzoleum albo cmentarz górników.
Prowadzi do niego aleja wysadzana drzewami, na końcu której przedwojenny właściciel okolicznych kopalni węgla brunatnego i elektrowni Łoza (miał nim być, według różnych źródeł, Erdmann Hoffmann w 2. poł. XIX w. lub Emil Richter w 1. poł. XX w.), zbudował okazałe mauzoleum.

Okoliczni mieszkańcy twierdzą, że bogaty przemysłowiec tak bardzo zżył się ze swoimi górnikami, że postanowił wybudować specjalny cmentarz dla tych, którzy zginęli w wypadkach w kopalni.

Przy cmentarzu stanęło wspomniane wcześniej mauzoleum, w którym miały zostać złożone prochy właściciela. Nekropolię otaczał niewielki park. Samo mauzoleum jest zdewastowane i częściowo zrujnowane. Zachowane budynki noszą ślady czasu i zniszczenia, a grobów po obu stronach alei prowadzącej do grobowca już dawno nie ma.

Kilkaset metrów dalej budowniczy mauzoleum (być może był to Friedrich Alfred Schiedt), obok huty, której był właścicielem, wybudował willę, w której mieszkał razem z rodziną.

Niestety nie ustalono, kto był fundatorem Mauzoleum, bo nie zachowały się żadne dokumenty, które potwierdziłyby to w 100 proc.

Jak widać, przedwojenni mieszkańcy tego regionu mieli ustalony porządek, a do wszystkiego, co robili, podchodzili solidnie i z przekonaniem, że robią to na wieki i że będzie to służyć następnym pokoleniom. Jak bardzo się pomylili, możemy się dzisiaj przekonać, zwiedzając w okolicy miejsca, po których pozostały tylko wspomnienia i kupy gruzu.

CZYTAJ TAKŻE:

Do mauzoleum można dojechać od strony Kunic, od ulicy Niepodległości albo od miejscowości Łaz.

Zobacz więcej zdjęć: